یک تحلیلگر بازار مسکن، زمزمه‌های کاهش نرخ سود بانکی، کاهش تمایل برای مالکیت، تورم انتظاری و دموگرافی جمعیت را به عنوان چهار عامل افزایش اجاره بهای مسکن در تابستان سال جاری عنوان کرد.
مهدی روانشادنیا اظهار کرد: متغیرهای بازار اجاره با متغیرهای خرید و فروش ملک متفاوت است. مثلا زمزمه‌هایی که در مورد تغییر نرخ سود بانکی طی روزهای اخیر از سوی مسوولان اتفاق افتاد، باعث شد تعداد زیادی از دارندگان املاک به سمت افزایش اجاره و کاهش عدد رهن بروند. مستاجرانی هم که تقاضای واقعی دارند مجبورند با افزایش نرخ اجاره کنار بیایند.
وی افزود: هم‌چنین به دلیل این که جذابیت بخش مسکن در حوزه سرمایه‌گذاری پایین آمده، تمایل به مالکیت آپارتمان کمتر شده و این موضوع باعث شده نرخ اجاره نشینی در کشور طی چند سال گذشته روند افزایشی داشته است.
به گفته این تحلیلگر به دلیل وجود فرهنگ تملک در ایران، نسبت مالکین به مستاجرین در مقایسه با بسیاری کشورهای دیگر بسیار بیشتر بوده که البته این رقم در حال تغییر است. با این که هنوز هم بیش از ۶۰ درصد خانوارهای ایرانی در مسکن ملکی زندگی می‌کنند، در سال های اخیر نرخ مالکیت روند کاهشی داشته که در افزایش نرخ اجاره بها تاثیرگذار بوده است.
روانشادنیا، تورم انتظاری را عامل سوم افزایش اجاره بها در تابستان امسال دانست و گفت: متغیر تورم انتظاری نسبت به دو عامل ذکر شده در درجه پایین تری از اهمیت قرار دارد، اما به هر حال با روی کار آمدن دولت این تصور ذهنی ایجاد شده که ممکن است با اتخاذ سیاست های جدید، نرخ تورم افزایش یابد، لذا مالکان از هم اکنون به فکر افتاده اند تا خود را با تورم آینده تطبیق دهند.
سود بانکی 15% هم بازار مسکن را تکان نمی دهد
این کارشناس اقتصاد مسکن با بیان اینکه دموگرافی جمعیت کشور به عنوان عامل چهارم در اتمسفر بخش مسکن تاثیرگذار بوده است، خاطرنشان کرد: حرکت به سمت هرم جمعیتی در محدوده سنی جوانان و میانسالان در حال افزایش است، در نتیجه توده جدیدی از
جمعیت خانوارهای کوچک مقیاس در حال شکل‌گیری است که به عنوان عال چهارم در بخش اجاره تاثیر می‌گذارد. از لحاظ فرهنگی قشر جدیدی ایجاد می‌شود که ترجیح می‌دهند برای مدت کوتاهی در خانه‌های استیجاری زندگی کنند.
روانشادنیا گفت: آمارهای میدانی که به صورت اتفاقی در چند نقطه از شهر صورت می گیرد، معمولا نمی تواند به عنوان کل تلقی شود؛ چرا که ممکن است در نقاطی که گزارش تهیه شده به دلیل تقاضای بالا شاهد رشد نرخ اجاره بها باشیم، لذا این گزارشها باید بیشتر بررسی شود. اما آنچه مسلم است اینکه بازار خرید و فروش تفاوتهایی با بازار اجاره دارد؛ زیرا در بخش خرید و فروش، متقاضیان صبر می کنند تا استمهال بیشتری اتفاق بیفتد اما در حوزه اجاره به دلیل اجبار مستاجران معمولا شاهد التهابات فصلی و کوتاه مدت هستیم.
بنا بر این گزارش، با اینکه آمارهای رسمی افزایش ۸.۱ درصدی رشد اجاره بها در مردادماه نسبت به مدت مشابه سال قبل را نشان می‌دهد، برخی گزارشها از رشد ۳۰ تا ۴۰ درصدی نرخ اجاره در شهر تهران به دنبال انتظار برای کاهش نرخ سود بانکی خبر می‌دهند. از امروز (شنبه ۱۱ شهریور) بانک‌ها ملزم به رعایت نرخ سود سپرده مصوب شورای پول و اعتبار شده و باید سود یکساله را حداکثر تا ۱۵ و کوتاه مدت را تا ۱۰ درصد کاهش دهند.
